Tentoonstelling van 18/09/2010 t.e.m. 10/10/2010
Congo heen & terug
DIEST – Het is zeer waarschijnlijk aan niemand voorbijgegaan dat Congo dit jaar 50 jaar onafhankelijk is. Radio- en televiesieprogramma’s, artikels en boeken, voorstellingen en tentoonstellingen worden nog steeds georganiseerd en druk bezocht. Om binnen dit grote aanbod aandacht te krijgen, moet je wel iets eigenzinnigs te berde brengen. Eigenzinnig is het minste wat je van de tentoonstellingen in Diest dit najaar kan zeggen. Een unieke combinatie aan verenigingen werkte samen om in drie tentoonstellingen het leven van de Congolees alsook het leven met de Congolezen in koloniale tijden en erna te tonen. Projecten, de relatie tussen blank en zwart, culturele gebruiken, geschiedenis en dit alles met een Diests kantje worden verduidelijkt in een mooie, originele tentoonstelling.
De Diestse orde van Kruisheren vormde een drijvende kracht achter dit project. Zij hebben dan ook een dubbele reden tot feest, naast de 50 jaar onafhankelijkheid, bestaan de kruisheren reeds 800 jaar.
De geschiedenis die deze orde kende sinds zijn ontstaan in 1210 zal toegelicht worden met extra aandacht voor de periode vanaf 1845. In 1845 waren de eerste Nederlandse Kruisheren aanwezig in Diest, zij bedienden de Sint-Barbarakerk en stichtten ook een school. Na de sluiting van dit Heilig-Kruiscollege –wegens schoolstrijd- werd het klooster een opleidingshuis voor jonge kruisheren in opleiding. De Kruisheren verlenen ook nu nog veel diensten aan de omliggende parochies.
Maar de Kruisheren leverden niet alleen werk in deze omstreken, zij wonen en werken sinds 90 jaar in Congo.
Op 1 oktober 1920 vertrok een groep van 6 pioniers vanuit de haven van Antwerpen naar Congo. Daar creëerden zij een eerste missiepost in Moyongo (Ndukula) om zich later definitiever te vestigen in Bondo, wat het centrum van de missie zou vormen en later ook het bisdom. De Kruisheren deden en doen nog steeds aan zielzorg, onderwijs en gezondheidszorg in Congo. Ook het Congolees verleden van de Kruisheren is turbulent te noemen. Verwoestingen en heroriënteringen zijn hun niet vreemd. Sinds de jaren 1980 verzorgen zij opleidingen en ontwikkelingsprojecten en dit voornamelijk in Noord-Kivu en Kinshasa. Diestse missionarissen speelden hierin een pioniersrol.
Daarenboven bestudeerden de Kruisheren ook de stammen en lokale gebruiken. Die ondervindingen en lokale voorwerpen brachten de missionarissen terug naar België en brachten ze onder in het Congo-Uelémuseum in Diest.
Deze waardevolle schat aan Congolese cultuur en gehele geschiedenis is integraal te bezichtigen in het kruisherenklooster van Diest.
De Vereniging Oud Kolonialen Diest en Omstreken (VOKDO) creëren een eigen tentoonstelling in de Sint-Sulpitiuskerk van Diest. Deze vereniging van zo’n 80 leden komt regelmatig samen om te praten en projecten te ontwikkelen ten voordele van hun 2 moederlanden. Met deze tentoonstelling hopen zij hun verhaal te brengen bij een groter publiek en het algemene negatieve beeld over Oud Kolonialen bij te stellen. Zij hebben zich immers enorm ingezet om van Congo een welvarend land te maken en ook de plaatselijke bevolking een beter leven te geven. Veelal werkten zij voor de Belgische staat of bouwden een zelfstandig bestaan op.
De tentoonstelling geeft de bezoeker een beeld van het familiale en culturele leven in Congo. Een rijke documentatie aan kunst, gebruiksvoorwerpen, godsdienst, magie en folklore brengen een ander beeld op de Congolese bevolking en het samenleven van kolonisten en kolonialen.
De Zusters van de Voorzienigheid sloten zich ook aan bij dit project en verzorgen een eigen onderdeel van de tentoonstelling in Sint-Sulpitiuskerk. Hun congregatie is reeds 175 jaar actief in Diest en 60 jaar werkzaam in onderwijs en gezondheidszorg in Congo. Via een overzicht van hun werk en voornamelijk de bijdragen die zij leverden ter bevordering van het welzijn van de Congolese bevolking – hoofdzakelijk de Congolese vrouw – kan de bezoeker hun werking beter leren kennen.
Ten slotte stelt ook Pegasusmuseum zijn deuren open waar de aanwezigheid van de Belgische militairen in de voormalige kolonie en nadien in de Democratische Republiek Congo uiteengezet wordt. Voornamelijk in de tweede helft van de vorige eeuw waren zij nadrukkelijk aanwezig in Congo met een permanente basis Kamina, Kitona en Ruanda Urundi. Voorname operaties als het bevrijden van blanke gijzelaars, evacueren van Belgen en tussenkomen in andere crisissen maar ook hun humanitaire opdrachten worden verbeeld in het museum in de citadel.
Naast deze drie grootse tentoonstellingen, loopt er ook een kleine expo van koloniale literatuur van en rond Diestenaren in de Diestse openbare bibliotheek. Deze richt samen met de cultuurdienst ook een lezing in van Congo-expert – tevens Oud Koloniaal – Walter Zinzen op 3 oktober in het Begijnhof van Diest.
Congo heen & terug
Van 18/09/2010 tot 10/10/2010
Open: dinsdag tot zondag van 13.00 tot 17.00
Gesloten: maandag
Locaties:
Kruisherenklooster
Sint-Sulpitiukerk
Pegasusmuseum, citadel
Openbare bibliotheek.
* Rondleidingen kunnen aangevraagd worden bij de Diestse gidsenbond.
Voor meer informatie:
Schepen van monumenten er erfgoed, Geert Cluckers
geert.cluckers@diest.be 013/312121
Archivaris, Petra Vanhoutte
petra.vanhoutte@diest.be 013/327009
Cultuurbeleidscoördinator, Falke Lambrechts
falke.lambrechts@diest.be 013/353245
